Where is my tooth? Tracheobronchial foreign body aspiration

Abstract

Turkish Abstract

Introduction

Trakeobronşiyal yabancı cisimler  erken müdahale gerektiren ,ölümle sonuçlanabilecek acil bir durumdur. Erişkinlerde yutma refleksinin çocuklara göre  daha gelişmiş olması nedeniyle yabancı cisim aspirasyonları daha az görülür.Genelde erişkinlerde altta yatan mental  veya nörolojik hastalıklar yada travmaya bağlı  yabancı cisim aspirasyonları daha sık  görülür¹. Yabancı cisim aspirasyonları, aspirasyondan hemen sonra görülen öksürük, hırıltı ve nefes darlığı yakınmalarını içeren akut bir  tabloya neden olabildiği gibi, bazı olgularda bulgu vermeden  kronik sorunlara da neden olabilir². 

2 yönlü akciğer grafisi,toraks bilgisayarlı tomografisi yabancı cisim aspirasyon tanısını koymada oldukça etkilidir. . Bronkoskopi, trakeabronşiyal yabancı cisim aspirasyonlarının tanı ve tedavisinde en önemli yöntemdir^3-4.

Case Report

22 yaşındaki erkek hasta diş çekimi sırasında ağız içine düşen dişi aspire etme,nefes darlığı ,öksürük şikayetleri ile kliniğimize başvurdu.Yapılan fizik muayenede  bilinç açık,koopere ve oryante ,ateş: 36.5 nabız:90 TA:120/80 olarak tespit edildi.Hastada öksürük,konuşurken nefes darlığı mevcuttu.Oskültasyonda sağ akciğerde yaygın kaba raller duyuldu.Hastanın çekilen akciğer grafisinde sağ hiler bölgede  opasiter alan görülmesi üzerine  toraks bilgisayarlı tomografisi çekildi. Tomografide sağ ana bronşta yabancı cisim tespit edildi(Şekil 1).

Şekil 1 Bilgisayarlı toraks tomografisinde sağ ana bronşa yerleşmiş yabancı cisim(diş)

Hastanın preoperatif alınan kan değerlerinde bir özellik görülmedi.Hastaya genel anestezi altında rijid bronkoskopi yapıldı. Bronkoskopide sağ ana bronşta yabancı cisim(diş) görülerek forceps ile çıkartıldı(Şekil 2).Hasta bronkoskopi sonrasında çekilen posteroanterior akciğer grafisinin normal olması nedeniyle externe edildi. 

Şekil 2  Bronkoskopi ile çıkartılan yabancı cisim(diş)

Discussion

Trakeobronşiyal yabancı cisimleri, hayati tehlike arz eden önemli bir klinik sorundur ⁵. Çocukluk döneminde ve özellikle 3 yaş altında daha sık görülmesine karşın her yaş grubunda görülebilir⁶. Erişkinlerde yutma refleksinin çocuklara göre daha iyi gelişmiş olması nedeniyle yabancı cisim aspirasyonları daha az görülür. Çoğunlukla altta yatan mental veya nörolojik bozukluklara, travmaya sekonder meydana gelir ¹. Bizim olgumuzda ise diş çekimi esnasında dişin ağız içine düşürülmesi sonucu aspire edilmiştir. Yabancı cisimler trakeayı tama yakın tıkarsa mortalite ile sonuçlanabilceği gibi genelde trakeobronşiyal ağacın anatomisine bağlı olarak sağ ana bronşa yerleşirler. Literatürdeki araştırmalarda da yabancı cisim aspirasyonlarının %49,4?ünün sağda ve en sık sağ ana bronşta yerleştiği saptanmıştır ⁷. Bizim olgumuzda,  literatür ile uyumlu olarak yabancı cisim sağ ana bronştaydı. Yabancı cisim aspirasyonu tanısında kullanılan görüntülemeler; posteroanterior ve lateral akciğer grafisi, bronkoskopi ve bilgisayarlı tomografidir. Akciğer grafisi, yabancı cisim aspirasyon şüphesi olan hastalarda ilk yapılacak görüntülemedir ^8,9. Kesin tanı ve tedavi yöntemi ise bronkoskopidir. Genel anestezi altında uygulanan rijid bronkoskopi ile yabancı cisimlerin % 97?sinin çıkartıldığı, bazı olgularda ise, yabancı cisim çıkartılamayıp cerrahi girişim gerekebildiği bildirilmiştir ^10,11. Bizim olgumuzda rijid bronkoskopi ile yabancı cisim çıkarılmıştır.

Diş çekimi veya diş protezleri gibi ağız içinde uygulanan müdahalelerde yabancı cisim aspirasyonlarının oluşabileceği ve hayati tehlike oluşturabileceği akılda tutularak daha dikkatli olunması ve diş hekimlerinin yabancı cisim aspirasyonlarını engellemek için önlemler alması son derece önemlidir. Restoratif veya endodontik bir ortamda, mümkün olduğunca bir lastik örtünün kullanılması, cerrahi bölgede posterior alana bir gazlı bez konulması ¹² ya da işlem yapılan koltuğun dikleştirilmesi genellikle dental işlemlerde yabancı cisim aspirasyonlarından korunmak için önemli önleyici adımlardır.

References

1. Zitzmann NU, et al.  The aspiration and swallowing of foregin bodies. The management of the aspiration or swallowing of foreign bodies during dental treatment. Schweiz Monatsschr Zahnmed. 2000;110(6):619-32.
2. Ramos MB., et al. Extraction of airway foreign bodies in adults: experience from 1987-2008. Interact Cardiovasc Thorac Surg. 2009; 9: 402-5.
3. OBoyd M, et al. Tracheobronchial foreign body aspiration in adults. South Med J.  2009; 102: 171-4.
4. Dong YC, et al. Removal of tracheobronchial foreign bodies in adults using a flexible bronchoscope: experience with 200 cases in China. Intern Med.  2012; 51: 2515-9.
5. Zubari AB, et al. Foreign body aspiration in adults. Singapore Med J.  2006; 47: 415-8.
6. Çobanoğlu U, Yalçınkaya İ. Trakeobronşiyal yabancı cisim aspirasyonları Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2009;15(5):493-9.
7. Pasaoglu I, et al. Bronchoscopic removal of foreign bodies in children: retrospective analysis of 822 cases. Thorac Cardiovasc Surg.  1991;39:95-8.
8. Ozkurt H, et al. Comparision of multidetector computed tomography-virtual bronchoscopy and conventional bronchoscopy in children with suspected foreign body aspiration. Emerg Radiol.  2008. [Epub ahead of print]
9. Cevizci N, et al. Virtual bronchoscopy as a dynamic modality in the diagnosis and treatment of suspected foreign body aspiration. Eur J Pediatr Surg.  2008;18:398-401.
10. Yilmaz A, et al. Occult bronchial foreign body aspiration in adults: analysis of four cases. Respirology.  2004;9:561-3.
11. Debeljak A, et al.Bronchoscopic removal of foreign bodies in adults: experience with 62 patients from 1974- 1998. Eur Respir J.  1999;14:792-5
12. Fields RT, Schows SR. Aspiration and ingestion of foreign bodies in oral and maxillofacial surgery; a review of the literature and report of five cases. J Oral Maxillofac Surg. 1998; 56: 1091? 8.