Pulmonary Hydatid Cyst Causing a Tension Pneumothorax

Abstract

Turkish Abstract

Introduction

Kist hidatik, Echinococcus granulosus?un neden olduğu paraziter bir hastalıktır. Vücutta en sık yerleştiği organlar karaciğer ve akciğerlerdir. Çocuklarda akciğer tutulumu daha sık olup çoğunlukla sağ akciğer alt lobu etkilenmektedir ¹.

Akciğer kist hidatiğinin en sık görülen komplikasyonu kistin bronş içine rüptürüdür ². Kist hidatik rüptürüne bağlı tansiyon pnömotoraks ise oldukça nadir görülen bir komplikasyondur.

Bu yazıda,  bir çocuk hastada plevral boşluğa açılan ve tansiyon pnömotoraksa neden olan  kist hidatik rüptürünün klinik ve  radyolojik bulgularını sunmayı amaçladık.

Case Report

Kırsal bölgede yaşayan, daha önceden hiçbir şikâyeti olmayan 12 yaşındaki kız hasta 1 gün önce başlayan halsizlik, öksürük, ateş ve nefes darlığı şikâyetleri ile hastanemiz çocuk acil servisine getirildi.

Travma hikayesi olmayan hastanın fizik muayenesinde genel durumu kötü, tansiyon 95/40 mmHg, nabız 125-130/dk ve oksijen saturasyonu % 70 idi. İnspeksiyonda takipneik, siyanotik ve interkostal çekilmeleri mevcut olup dinlemekle sağ akciğerde solunum sesleri alınamıyordu.

Posteroanterior (PA) akciğer grafisinde; sağ akciğerde total kollabs, mediyastende sola şift ve trakeada sola deviyasyon görüldü. Sağ akciğer alt zonda homojen, düzgün duvarlı 7x8 cm boyutlarında sıvı seviyesi bulunan ve plevral efüzyona neden olan radyolusen lezyon izlendi. Ayrıca sol AC üst zonda 6x6.5 cm boyutlarında radyoopak ikinci bir lezyon mevcuttu (Şekil 1).

Şekil 1 Akciğer grafisinde sağ hemitoraksda pnömotoraks, sağ akciğerde total kollabs, mediyasten ve trakeada sola kısmi deviasyon, sağ akciğer alt zonda homojen, düzgün duvarlı, 7x8 cm boyutlarında santrali radyolusen duvarı radyoopak ve sol akciğer üst zonda 6x6.5 cm boyutlarında radyoopak ikinci bir lezyon izlenmekte.

Toraks bilgisayarlı tomografisinde (BT)?sinde; sağ hemitoraksda pnömotoraksla birlikte, 10.5 cm çapında rüptüre kist hidatik, mediastinal yapılarda sola deviyasyon ve sağ akciğerde kompresyon atelektazisi saptandı. Ayrıca,  sol akciğer üst lobda 6 cm ve karaciğer segment 8?de 11 cm çaplı germinatif membranlar içeren kist hidatikle uyumlu lezyonlar izlendi (Şekil 2).

Şekil 2 Toraks BT?de, sağ hemitoraksda plevral mayi ve pnömotoraksla birlikte, 10.5 cm çapında rüptüre kist hidatik, mediastinal yapılarda sola deviasyon ve sağ akciğerde kompresyon atelektazisi izlenmekte.

Hastaya acil sağ tüp torakostomisi uygulandı. Aktif hava çıkışından sonra hasta monitörizasyon ve oksijenizasyon için çocuk cerrahi servisinde takibe alındı.

Hastaya 3?üncü günde sağ akciğerdeki rüptüre ve karaciğerdeki intakt kiste ve 3 ay sonra sol akciğer apeksteki intakt kiste yönelik kistektomi yapıldı. Albendazol tedavisi verilerek taburcu edildi. 

Discussion

Hidatik kist çocuklarda akciğerleri (% 64) karaciğerden (% 28) daha çok etkilemektedir ³. Klinik tablo kistin perforasyonuna, plevral boşluğa veya bronşa açılıp açılmamasına göre farklılık gösterir.

Akciğer kist hidatiğinde plevral komplikasyonlar % 0,5? 18 oranında rapor edilmesine ⁴ karşın Aribas ve ark. ² bu komplikasyonların daha yüksek oranda görüldüğünü bildirmişlerdir. Sayir ve ark. 5412 hastada yaptıkları çalışmada komplike kist hidatik oranını % 43 olarak vermişlerdir  ⁵. Bunların % 57?nün  bronşial ağaca, % 43?nün ise plevral boşluğa rüptüre olduğunu bildirmişlerdir. Aynı çalışmada plevraya rüptürde tansiyon pnömotoraks görülme sıklığı ise % 1,5?dir. Cernay ve ark.⁶ rüptüre kist hidatikli 336 hastada yaptığı çalışmada tansiyon pnömotoraks oranını % 1,3 olarak bildirmiştir.

Kistin plevral boşluğa rüptürü sonucu pnömotoraks, tansiyon pnömotoraks, plevral efüzyon veya  ampiyem gelişebilmektedir ⁷.

Hidatik kist rüptürü spontan, travmatik ya da iatrojenik olabilir. Kist çapının ani büyümesi ve şiddetli öksürükte de rüptür gelişebilir. Periferik yerleşimli kistlerde plevral kaviteye açılım daha kolaydır ^2,5. Hastamızda kistik lezyon periferik yerleşimliydi. Herhangi bir travma hikayesi yoktu. Sık tekrarlayan öksürük tek anamnez bulgusuydu.

Tansiyon pnömotorakslı hastalar ciddi solunum sıkıntısı, taşikardi, ajitasyon ve göğüs ağrısı ile başvurmaktadır. Çoğunlukla mediastinal kompresyon ve şift hayati tehlike oluşturur. Tüp torakostomi hayat kurtarıcıdır ⁵. Hastamızda  da ciddi tansiyon pnömotoraks kliniği mevcuttu. Acil şartlarda uygulanan tüp torakostomi hastanın semptomlarında belirgin düzelme sağladı.

Genellikle radyografi,  tanıda yeterli olmaktadır ⁸. İntakt kist,  radyografilerde keskin sınırlı ve homojen yuvarlak bir radyoopasite şeklinde görülmektedir. Radyolojik olarak nilüfer çiçeği belirtisi, hava sıvı seviyesi, menisküs belirtisi, kistin çevresinde pnömonik infiltrasyon ve plevraya açılıma bağlı plevral sıvı görülebilir ^8,9. Rüptüre hidatik kistler genellikle enfekte olur ve abseleşir ¹⁰. Hastamızın radyografisinde sağ akciğer alt zonda plevraya açılan rüptüre kist ve belirgin mediastinal şifte neden olan pnömotoraks ve sol akciğer apeksde intak kiste ait opasite izlendi.

BT, radyografik bulgulara ek olarak, hidatik kistin yoğunluğunu, perfore veya komplike hidatik kistlerin iç yapısını, radyografide görülemeyen perfore kist sıvısındaki  kollabe membranı ve ana kistteki kız veziküllerini, kistlerin çevre organlarla ilişkilerini ve çekim alanına giren karaciğerdeki kistleri de göstermektedir ¹⁰. Hastamızın toraks BT?de radyografiye ek olarak kistlerin iç yapısı, memranları ve duvar yapıları değerlendirildi. Ayrıca görüntü alanına giren batın kesitlerinde karaciğerdeki intakt kist hidatik de görüldü. Yoğunluk ölçümü yapılarak kistlerin içeriği hakkında bilgi edinildi.

Sonuç olarak, ülkemiz gibi kist hidatiğin endemik olduğu bölgelerde tansiyon pnömotoraksla gelen çocuk hastalarda çok nadir görülmesine rağmen rüptüre akciğer kist hidatiği de akılda tutulmalıdır.

References

1. Çakır D, et al. Kist hidatikli olguların değerlendirilmesi. Çocuk Enf Derg 2009; 3: 104-8.
2. Aribas OK, et al. Pleural complications of hydatid disease. Thorac Cardiovasc Surg 2002; 123:492-7.
3. Cangir AK,  et al. Surgical treatment of pulmonary hydatid cysts in children. J Pediatr Surg 2001;36:917-20.
4. Parelkar SV, et al. Experience with video-assisted thoraco-scopic removal of pulmonary hydatid cysts in children. J Pediatr Surg 2009; 44:836-41.
5. Sayir F, Çobanoğlu U, Şehitoğulları A. Surgical treatment of pulmonary hydatid cysts, which perforated to the pleura. EAJM 2012; 44:79-83.
6. Cernay J, et al. The rupture of the pleura: a serious complication of hydatid cyst of the lung in children. Rev Fr Mal Respir 1979;7:45-7.
7. Kuzucu A, et al. Complicated hydatid cysts of the lung: clinical and therapeutic issues. Ann Thorac Surg 2004; 77:1200-4.
8. Aytaç A, et al. Pulmonary hidatid disease: Report of 100 patients.  Ann  Thorac Surg  1977;23(2):145-51.
9. Örüç O, et al. Akciğer hidatik kist radyolojisi. Solunum Hastalıkları 1990;1(3):47-56.
10. Sakarya ME, et al. Akciğer kist hidatiğinde konvansiyonel radyografi ve bilgisayarlı tomografi bulguları. Van Tıp Dergisi 1998; 5: 93-6.

Information Presentation

35. Ulusal Radyoloji Kongresi Elektronik Poster Bildirisi- PS- 1472.  11- 16 Kasım 2014, Antalya.